علل و عوامل پرخاشگری

تحلیل شوک
 مصطفی فروتن، روانشناس713175-785763
شخصیت نوع انسان  در طول زندگی اجتماعی و فردی برگرفته از مؤلفه‌هایی است که نقش بسیار مهمی در زندگی فرد و آینده وی دارد. طبعاً میزان توجه به ملزومات هر مؤلفه، مبین میزان موفقیت هر فرد است.
پرخاشگری عوامل مختلفی دارد:
1- سبک‌های فرزند پروری: (غافل، سهل‌گیر، سخت‌گیر و قاطع) نوع برخورد والدین و رفتار با فرزندان در دوره نخست زندگی نخستین لایه تعیین شخصیت فرد است. سبک‌های آموخته شده و نحوه ارضای خواسته‌های فرد در کودکی، در بکارگیری آن فنون در بزرگسالی اثبات شده است.
2-الگو برداری‌ها:  داشتن الگوی مناسب در زندگی یکی از نیازهای انسان است زیرا انسان‌ها علاقه‌مند هستند که رفتار و کردار خود را مطابق با کسی که مورد علاقه خودشان است انجام دهند و چنین کسانی را راهنما و الگوی زندگی خود قرار دهند. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که بیشتر کودکان پرخاشگر، والدین خشنی داشته‌اند. یعنی نه تنها کودک آنها از محبت لازم برخوردار نبوده بلکه از الگوی پرخاشگری موجود در خانواده نیز تأثیر پذیرفته است. خانواده‌هایی که تابع اصول دیکتاتوری هستند معمولاً رشد فرزندانشان را محدود می‌کنند. در این نوع از خانواده یک نفر حاکم بر اعمال و رفتار دیگران است که غالباً پدر چنین نقشی دارد اما گاهی اوقات مادر، خواهران و برادران بزرگ‌تر نیز با دیکتاتوری رفتار می‌کنند در این گونه خانواده‌ها فرد دیکتاتور تصمیم می‌گیرد، هدف تعیین می‌کند، راه نشان می‌دهد، وظیفه معلوم می‌کند، برنامه می‌ریزد و همه باید به طور مطلق مطابق میل او رفتار کنند و حق اظهارنظر از آن اوست. بچه‌هایی که در محیط دیکتاتوری پرورش پیدا می‌کنند ظاهراً حالت تسلیم و اطاعت در رفتارشان مشاهده می‌شود و همین حالت آنهارا به هیجان و اضطراب وا می‌دارد. این بچه‌ها در مقابل دیگران حالت دشمنی و خصومت به خود می‌گیرند و به بچه‌های هم سن و سال خود یا کمتر از خود صدمه می‌رسانند. این افراد از تعصب خاصی نیز برخوردارند و از به سر بردن با دیگران عاجز هستند، در کارهای گروهی نمی‌توانند شرکت کنند و از اعتماد به نفس ضعیفی برخوردارند و در امور زندگیشان بی‌لیاقتی خود را نشان می‌دهند و اغلب در کارها با شکست روبرو می‌شوند.
3-تأثیر رفتار پرخاشگرانه: عده‌ای از افراد، پرخاشگری و زورگویی را تقبیح نمی‌کنند بلکه آنرا نشانه شهامت و قدرت خود می‌دانند. این افراد اعمال پرخاشگرانه خود و دیگران را مثبت، موجه و حتی لازم می‌دانند و به آن صحه می‌گذارند.
4-تشویق رفتار پرخاشگرانه: در مواقعی رفتار پرخاشگرانه توسط والدین و دیگر افراد سبب تقویت مثبت و تثبیت این رفتار می‌شود. گاه با والدین یا مربیانی روبه رو می‌شویم که به بهانه آموزش دفاع از خود به کودکی می‌گویند «از کسی کتک نخور»، «هر کسی تورو زد بزنش» و… که به طور وضوح به جای نشان دادن رفتارهای منطقی در مقابل برخورد با موانع، شخصی را به پرخاشگری بی‌مورد تشویق می‌کنند.
5-تنبیه: والدین و مربیانی که در برابر رفتارهای نادرست کودک عصبانی می‌شوند و به صورت پرخاشگرانه او را تنبیه می‌کنند در تشدید این رفتار کودک مؤثرند. درچنین مواقعی تنبیه عامل فزاینده و تقویت کننده پرخاشگری است زیرا علاوه بر اینکه سبب خشم و احتمالاً پرخاشگری کودک می‌شود، شخص تنبیه‌کننده الگوی نامناسبی برای پرخاشگری کودک می‌شود.
http://iran-newspaper.com/?nid=6055&pid=11&type=0

Check Also

والدین و تلفن همراه فرزندان

دکتر مصطفی فروتن، روان‌شناس و پژوهشگر علوم رفتاری به خبرنگار ما ( روزنامه قدس )می‌گوید: …